Σάββατο 7 Ιανουαρίου 2012

Έλληνες εκπαιδευτικοί - Όταν καταρρίπτονται οι μύθοι περί "ιδιαιτεροτήτων"



Μελέτη στοιχείων για την Εκπαίδευση και τους Εκπαιδευτικούς στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και σε άλλες χώρες πραγματοποίησε το ΚΕΜΕΤΕ της ΟΛΜΕ.

mitho-mistho.jpgΗ Μελέτη που αφορά τις συνθήκες εργασίας και τις αμοιβές των εκπαιδευτικών στις χώρες της Ευρώπης αλλά και σε άλλες χώρες του κόσμου, καταρρίπτει το μύθο του «λιγότερο εργαζόμενου» εκπαιδευτικού στην Ελλάδα.

"Με τη μελέτη αυτή επιβεβαιώνεται η εκτίμησή μας για το ρόλο της κατά παραγγελίαν από το Υπουργείο Παιδείας έκθεσης του ΟΟΣΑ για την Εκπαίδευση στην Ελλάδα που δημοσιεύθηκε το καλοκαίρι και η οποία είχε σκοπό να ενισχύσει την Κυβέρνηση και την Τρόικα στην προσπάθειά τους να λάβουν ακόμα πιο επώδυνες αποφάσεις για τη δημόσια εκπαίδευση και τους εκπαιδευτικούς." αναφέρει η ΟΛΜΕ.

Ας αναφέρουμε ενδεικτικά μερικές διαπιστώσεις από το αποτελέσματα της έρευνας.
Οι εκπαιδευτικοί στη χώρα εργάζονται τις ίδιες ώρες κατά μέσο όρο με τους εκπαιδευτικούς στην Ευρώπη


Στις περισσότερες χώρες ο αριθμός των διδακτικών ωρών καθορίζεται στις συμβάσεις απασχόλησης των εκπαιδευτικών. Το 2006/07 η πλειονότητα των εκπαιδευτικών στην Ευρώπη έπρεπε να απασχοληθεί ενεργά με τη διδασκαλία μαθητών από 18 έως 20 ώρες την εβδομάδα, εξαιρώντας προκαθορισμένα διαλείμματα και άλλους χρόνους επαφής με μαθητές που δεν περιλαμβάνουν τη διδασκαλία.

Τα στοιχεία αφορούν στην περίπτωση ενός εκπαιδευτικού πλήρους απασχόλησης ο οποίος δεν ασκεί άλλα καθήκοντα, π.χ. διοικητικά. Ο αριθμός ωρών διδασκαλίας την εβδομάδα αφορά στο χρόνο που οι εκπαιδευτικοί αφιερώνουν σε ομάδες μαθητών. Αυτός ο αριθμός υπολογίζεται αυστηρά και αποκλείει το χρόνο των διαλειμμάτων ή το χρόνο που αφιερώνεται στους μαθητές χωρίς να περιλαμβάνει διδασκαλία.

Σε γενικές γραμμές, οι χώρες τείνουν να μειώνουν τον εβδομαδιαίο διδακτικό χρόνο των εκπαιδευτικών στην κατώτερη και στην ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Μόνο η Βουλγαρία και η Ρουμανία ουσιαστικά αυξάνουν τον αριθμό των ωρών για τους εκπαιδευτικούς στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.  Σε δώδεκα χώρες, οι εκπαιδευτικοί καλούνται να διδάσκουν τον ίδιο αριθμό ωρών τόσο στην κατώτερη όσο και στην ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Διακυμάνσεις στο πλαίσιο μιας χώρας εμφανίζονται για συγκεκριμένους παράγοντες, όπως το μάθημα που διδάσκει ο εκπαιδευτικός ή το καθεστώς απασχόλησής του (βαθμίδα εκπαίδευσης). Επίσης, διακυμάνσεις στο πλαίσιο μιας χώρας εμφανίζονται λόγω της ευελιξίας που έχει το σχολικό επίπεδο να καθορίσει τον αριθμό των διδακτικών ωρών ή το διαθέσιμο χρόνο στο σχολείο για κάθε εκπαιδευτικό. Επίσης, εμφανίζεται η ευελιξία μείωσης του αριθμού ωρών με βάση τα χρόνια υπηρεσίας.

Από τα στοιχεία βλέπουμε ότι ο μέσος όρος διδακτικών ωρών για τους εκπαιδευτικούς των 25 χωρών από τις 27 της Ε.Ε. για την κατώτερη Δ.Ε. είναι 19,1 και για αυτούς της ανώτερης Δ.Ε. είναι 18,4. Στην Ελλάδα, όπου δεν υπάρχει αντίστοιχος διαχωρισμός, ο μέσος όρος διδασκαλίας είναι 18,5, αντίστοιχος του μέσου όρου Ε.Ε. (19,1 και 18,4).

Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat (Ιούλιος 2008) το 5,4% των Ελλήνων εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης είναι κάτω από 30 ετών, το 23,9% από 30-39, το 41,3% από 40-49 και το 24,4% πάνω από 50 ετών.

Από τα στοιχεία αυτά και σύμφωνα με την κατανομή των ωρών διδασκαλίας σε σχέση με τα χρόνια υπηρεσίας (0-6 χρόνια 21 ώρες, 7-12 χρόνια 19 ώρες, 13-20 χρόνια 18 ώρες και 20+ χρόνια 16 ώρες) φαίνεται ότι η μεγάλη πλειονότητα βρίσκεται στις 18 με 19 ώρες.

Το Υπουργείο Παιδείας δίνοντας τα στοιχεία στο Δίκτυο Ευρυδίκη αναφέρει μόνο το καταληκτικό διδακτικό ωράριο των 16 ωρών! Το ίδιο συμβαίνει και στα στοιχεία που έχουν δοθεί στον ΟΟΣΑ.

Περισσότερες ώρες οι εκπαιδευτικοί στην Ελλάδα στο Σχολείο

Ο αριθμός ωρών παρουσίας στο σχολείο την εβδομάδα αφορά στο διαθέσιμο χρόνο, εκτός από το διδακτικό χρόνο, που αφιερώνεται στην εκτέλεση καθηκόντων στο σχολείο ή σε άλλη τοποθεσία που καθορίζεται από τον διευθυντή του σχολείου.

Δέκα χώρες καθορίζουν ακριβή χρόνο κατά τη διάρκεια του οποίου οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να είναι διαθέσιμοι στο σχολείο κάθε εβδομάδα. Σε γενικές γραμμές, ο χρόνος στον οποίο οι εκπαιδευτικοί καλούνται να είναι παρόντες στο σχολείο κάθε βδομάδα δεν ξεπερνά τις 30 ώρες, εκτός από την Πορτογαλία και το Ηνωμένο Βασίλειο (Αγγλία, Ουαλία, Βόρειο Ιρλανδία).

Όσον αφορά το διαθέσιμο χρόνο στο σχολείο από τις χώρες για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία ο μέσος όρος είναι 27.5 ώρες και για την κατώτερη και για την ανώτερη β/θμια εκπαίδευση, ενώ για την Ελλάδα είναι 30 ώρες.

35-40 ώρες ο συνολικός χρόνος εργασίας των Ευρωπαίων εκπαιδευτικών

Τέλος 17 χώρες καθορίζουν το συνολικό χρόνο απασχόλησης σε ώρες την εβδομάδα, που αφορά τον αριθμό των διδακτικών ωρών, τον αριθμό των διαθέσιμων ωρών στο σχολείο και το χρόνο που αφιερώνεται για την προετοιμασία και βαθμολόγηση, και μπορεί να αφορά σε ώρες εκτός σχολείου. Ο χρόνος αυτός κυμαίνεται από 35-40 ώρες. Για την Ελλάδα δεν υπάρχουν αντίστοιχα στοιχεία, μια και η προετοιμασία των εκπαιδευτικών στο σπίτι, η βαθμολόγηση κ.ά. δεν υπολογίζονται.

1.170 ώρες ο χρόνος εργασίας των εκπαιδευτικών

Ακολουθούν ο αριθμός ημερών διδασκαλίας για τους εκπαιδευτικούς της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και ο συνολικός χρόνος εργασίας σε ώρες σε ετήσια βάση σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ.

Όσον αφορά τους Έλληνες εκπαιδευτικούς βλέπουμε ότι ως προς το χρόνο εργασίας συνολικά στο σχολείο είναι 1.170 ώρες για το γυμνάσιο και το λύκειο, ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 1.199 για την κατώτερη και 1.166 για την ανώτερη β/θμια εκπαίδευση και για την ΕΕ των 19 είναι 1.133 και 1.108 αντίστοιχα.

Σχετικά με τον αριθμό ημερών διδασκαλίας για την Ελλάδα είναι 158 ημέρες στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο. Το γεγονός ότι είναι κάτω από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ (186/184) και της ΕΕ/19 (181) οφείλεται στον εξετασιοκεντρικό χαρακτήρα ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, καθώς περισσότερες από 4 εβδομάδες του διδακτικού έτους είναι αφιερωμένες στις εξετάσεις.

Εργάσιμες εβδομάδες για τους εκπαιδευτικούς

Ο μέσος όρος των καθαρών εργάσιμων εβδομάδων για τους εκπαιδευτικούς κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους είναι 38,6 εβδομάδες.

Στη Σλοβακία οι εκπαιδευτικοί εργάζονται 41, στη Σλοβενία 43, και 40 στη Σουηδία και στη Β. Ιρλανδία. Στη Τσεχία έχουν 8 εβδομάδες άδεια, την οποία επιλέγουν πρωτίστως στη διάρκεια των σχολικών διακοπών. Στη Δανία δεν καθορίζεται σε κεντρικό επίπεδο. Συνήθως ξεκινούν λίγες μέρες πριν το σχολικό έτος των μαθητών και τελειώνουν μαζί με τους μαθητές. Στην Εσθονία η νομοθεσία ορίζει 8 εβδομάδες διακοπών, συνήθως από τα μέσα Ιουνίου ως τα μέσα Αυγούστου. Στην Ουγγαρία οι άδειες των εκπαιδευτικών βασικά δίνονται κατά τη διάρκεια των θερινών διακοπών.

Οι άλλες σχολικές διακοπές δεν είναι αργίες για τους εκπαιδευτικούς, που μπορούν τότε να πάρουν την άδειά τους. Επίσης, 5 ημέρες μπορούν να τις πάρουν όποτε επιθυμούν κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους.

Στη Λετονία για τους εκπαιδευτικούς το σχολικό έτος αρχίζει νωρίτερα από ό,τι για τους μαθητές, αν και το τέλος και η ημερομηνία έναρξης δεν ορίζονται σε κεντρικό επίπεδο. Οι καθηγητές έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν 8 εβδομάδες ετήσιας άδειας με αποδοχές το καλοκαίρι.

Στη Λιθουανία, επίσης, η άδεια για τους εκπαιδευτικούς είναι 56 ημερολογιακές ημέρες. Κανονικά, συνιστάται οι εκπαιδευτικοί να τη λαμβάνουν κατά τη διάρκεια των θερινών σχολικών διακοπών (συνήθως αυτό καθορίζεται από το σχολείο). Στην Πορτογαλία δικαιούνται 1 μήνα άδειας κατά τη διάρκεια των θερινών διακοπών των μαθητών.

Στην Ελλάδα οι εργάσιμες εβδομάδες για τους εκπαιδευτικούς είναι 39, λίγο πάνω από το μέσο όρο ΕΕ/27.

Διακοπές και ημέρες αργιών κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους

Όλες οι χώρες έχουν διακοπές κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων και του Πάσχα, εκτός από την Ολλανδία, η οποία δεν έχει διακοπές το Πάσχα.

Οι περισσότερες χώρες έχουν τις «διακοπές του Φθινοπώρου», εκτός των Ελλάδας, Κύπρου, Ιταλίας, Πορτογαλίας, Ισπανίας και Πολωνίας. Επίσης, αρκετές χώρες έχουν τις διακοπές «του χειμώνα - καρναβαλιού» και αρκετές χώρες διακοπές μετά το τέλος του τρίτου τριμήνου. Ο μέσος όρος των διακοπών κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους είναι 4 εβδομάδες. Η Ελλάδα έχει 4 εβδομάδες διακοπές (Χριστούγεννα, Πάσχα) και είναι ακριβώς στο μέσο όρο της ΕΕ/27.

Επίσης, όλες οι χώρες έχουν κάποιες ημέρες μεμονωμένων αργιών (εθνικές, τοπικές γιορτές, θρησκευτικές κ.ά.) που ο μέσος όρος τους είναι 10 ημέρες. Η Ελλάδα έχει 9 ημέρες αργιών.

"Φτωχότεροι" οι εκπαιδευτικοί στην Ελλάδα

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, για το 2009 ο μέσος όρος για τις χώρες του ΟΟΣΑ των ετήσιων μεικτών αποδοχών του αρχικού μισθού των καθηγητών ήταν 29.472 και ο αντίστοιχος μέσος όρος για τις χώρες της Ε.Ε./21 ήταν 29.459.

Ο μέσος όρος για τις χώρες του ΟΟΣΑ των ετήσιων μεικτών αποδοχών του τελικού μισθού των καθηγητών ήταν 47.740 και ο αντίστοιχος μέσος όρος για τις χώρες της Ε.Ε./21 ήταν 47.374.
Αντίθετα, για τους Έλληνες καθηγητές ο αρχικός μισθός ήταν 24.541 και ο τελικός 36.230. Έτσι η Ελλάδα κατατάσσεται στις τελευταίες χώρες (ακολουθούν μόνο Σλοβενία και Σλοβακία).

Από τη σύγκριση των ετήσιων μεικτών αποδοχών των Ελλήνων καθηγητών με το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ και των χωρών Ε.Ε./21 φαίνεται ότι οι αποδοχές αυτές είναι το 83% για τον αρχικό μισθό και το 76% για τον τελικό μισθό.

Οι ετήσιες μεικτές αποδοχές του τελικού μισθού των Ελλήνων εκπαιδευτικών είναι το 57% του μέσου όρου των χωρών της Ευρωζώνης. Στην Ελλάδα ο αρχικός μεικτός μισθός είναι 19.729 ευρώ και ο Μ.Ο. των χωρών της Ευρωζώνης είναι 30.870. Ο τελικός μεικτός μισθός στην Ελλάδα είναι 29.127 ευρώ και ο Μ.Ο. της Ευρωζώνης είναι 51.498

Με το νέο μισθολόγιο ο μεικτός αρχικός μισθός του Έλληνα καθηγητή είναι πλέον το 46% του μέσου όρου των μισθών της Ευρωζώνης (2009). Ο τελικός μεικτός μισθός είναι το 50% του Μ.Ο. της Ευρωζώνης (2009).

Για περισσότερα στοιχεία και πίνακες εδώ
*Η μελέτη βασίστηκε στα επίσημα στοιχεία του ΟΟΣΑ «Εκπαίδευση με μια ματιά», 2009 και 2011, και του Δικτύου Ευρυδίκη «Αριθμοί κλειδιά της εκπαίδευσης στην Ευρώπη» (2009) και «Οργάνωση του σχολικού χρόνου στην Ευρώπη» (2011-12).
Κ.Μ
 http://www.alterthess.gr/content/otan-katarriptontai-oi-mythoi-peri-idiaiterotiton

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου