Ιουδαϊσμός
Ιστορικά στοιχεία.
Η ιστορία του Ιουδαϊσμού αρχίζει από τον Πατριάρχη Αβραάμ, ο οποίος γύρω στο 1750 π.Χ. ύστερα από υπόδειξη του Θεού, στον οποίο ήταν πιστός, εγκατέλειψε το πολυθεϊστικό περιβάλλον της Μεσοποταμίας και εγκαταστάθηκε στη Γη Χαναάν. Από τον Αβραάμ προήλθε ο λαός του Ισραήλ, ο οποίος μετανάστευσε στην Αίγυπτο και τον οποίο ανέλαβε να επαναφέρει στη γη των προγόνων του ο Μωϋσής το 1220 π.Χ. Ο λαός του Ισραήλ μετά τον 6. αιώνα π.Χ. περιορίστηκε στη φυλή του Ιούδα, από την οποία πήρε και το όνομα του ο Ιουδαϊσμός.
Διδασκαλία του Ιουδαϊσμού.
Σταθμός στη διαμόρφωση της Ιουδαϊκής θρησκείας είναι οι προφήτες, οι οποίοι μετέφεραν στο λαό το θέλημα του Θεού και προανάγγειλαν τον ερχομό του Μεσσία.
Ο νόμος του Μωϋσή και η υπόλοιπη διδασκαλία της Παλαιάς Διαθήκης, αποτελούν το κύριο πλαίσιο της πίστης και της λατρείας του Ιουδαϊκού λαού. Το πρώτο και βασικό σημείο του Ιουδαϊσμού είναι η πίστη σε ένα μόνο Θεό τον Αληθινό. Υπάρχουν ιεροί τόποι για τη λατρεία του Θεού. Η μετάνοια αποτελεί βασικό μέσο για τη συμφιλίωση του λαού με το Θεό. Για την καταπολέμηση των αμαρτιών, έχουν καθιερωθεί ορισμένες τυπικές πράξεις, όπως είναι οι θυσίες, οι τελετές, η νηστεία κ.λ.π. Η αγάπη προς τον πλησίον προσφέρεται μόνο στους συγγενείς και στους ομοεθνείς.
Ένα άλλο βασικό σημείο της διδασκαλίας του Ιουδαϊσμού είναι ο Μεσσιανισμός, η αναμονή δηλαδή του Μεσσία ο οποίος θα κατάγεται από το γένος του Δαβίδ, θα είναι Υιός του Θεού και θα είναι προικισμένος με εξαίρετα χαρίσματα και θεία δύναμη. Κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους,ο Ιουδαϊκός λαός παρουσίασε θρησκευτική κατάπτωση, με αποτέλεσμα να παρερμηνεύσει την πνευματική και παγκόσμια αποστολή του Μεσσία, αλλά συνεχίζει να περιμένει κάποιο επίγειο μεσσία που θα καταστήσει το Ιουδαϊκό έθνος κυρίαρχο στον κόσμο.
Χριστιανισμός
Ιστορικά στοιχεία.
Ιδρυτής του Χριστιανισμού είναι ο Ιησούς Χριστός. Ο ερχομός του Χριστού στον κόσμο είχε προαναγγελθεί από ιερά πρόσωπα της Ιουδαϊκής θρησκείας, τους προφήτες. Επίσημη βεβαίωση και επαλήθευση των προφητειών, για τον ερχομό του Μεσσία, έχουμε από τον ίδιο το Χριστό στη συνομιλία Του με τη Σαμαρείτιδα. Όταν εκείνη του είπε «Οίδα ότι Μεσσίας έρχεται, ο λεγόμενος Χριστός», ο Ιησούς της φανέρωσε «Εγώ ειμί ο λάλων σοι» (Ιωάν. 4, 25 - 26).
Ο Χριστιανισμός αποδεσμεύτηκε από τον Ιουδαϊσμό το 49 μ.Χ. με απόφαση της Αποστολικής Συνόδου των Ιεροσολύμων. Έτσι, ενώ ο Ιουδαϊσμός δε δέχτηκε τον ερχομό του Χριστού και συνεχίζει να τον αναμένει, ο Χριστιανισμός ως «καινή κτίσις» ακολούθησε το δρόμο που χάραξε ο Θεάνθρωπος Χριστός.
Ο αριθμός των Χριστιανών •από τα πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού μέχρι σήμερα βρίσκεται σε συνεχή ανοδική πορεία. Σύμφωνα με υπάρχοντα στοιχεία, το 33 μ.Χ. την ημέρα της Πεντηκοστής πίστεψαν στο κήρυγμα του Αποστόλου Πέτρου και βαπτίστηκαν Χριστιανοί τρεις χιλιάδες Ιουδαίοι. Το 100 μ.Χ. οι Χριστιανοί είχαν γίνει πέντε εκατομμύρια, το 1000 μ.Χ. είχαν φτάσει τα πενήντα εκατομμύρια και σήμερα ξεπερνούν το ένα δισεκατομμύριο.
Διαχωρισμός του Χριστιανισμού.
Από τότε που αποδεσμεύτηκε ο Χριστιανισμός από τον Ιουδαϊσμό (49 μ.Χ.) μέχρι το έτος 858 μ.Χ. δεν αντιμετωπίστηκαν σοβαρά προβλήματα, αν και υπήρχαν ορισμένες αντιθέσεις λόγω της νοοτροπίας των διάφορων Χριστιανικών λαών. Τους πρώτους αιώνες, επειδή στη Δύση μιλούσαν την Ελληνική γλώσσα, οι αντιθέσεις τακτοποιούνταν. Όταν όμως στη Δύση επικράτησε σαν Θεολογική και Εκκλησιαστική γλώσσα η λατινική, οι διαφορές έγιναν βαθύτερες, επειδή τα έργα των πατέρων της Εκκλησίας (Βασιλείου, Χρυσοστόμου κ.λ.π.) έπαψαν να μελετούνται από άγνοια της Ελληνικής γλώσσας. Έτσι άρχισαν οι Δυτικοί να απομακρύνονται σιγά - σιγά από τους Ανατολικούς. Η έκτη Οικουμενική Σύνοδος υπέδειξε στη Δυτική Εκκλησία ορισμένες καινοτομίες της, αλλά αυτή δεν έδωσε σημασία και συνέχισε να προχωρεί στο χωρισμό.
Η Δεύτερη Οικουμενική Σύνοδος με τον τρίτο κανόνα της, αναγνώρισε στον επίσκοπο Ρώμης «πρεσβεία τιμής», επειδή η Ρώμη ήταν αρχαιότερη πρωτεύουσα του κράτους και όρισε ότι ο επίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως έχει πρωτεία τιμής μετά τον επίσκοπο Ρώμης επειδή η Κωνσταντινούπολη ήταν η νέα Ρώμη. Όμως οι Δυτικοί θέσπισαν υπέρτατη εξουσία του Πάπα της Ρώμης έναντι των άλλων Πατριαρχών και όλης της Εκκλησίας. Μάλιστα ο Πάπας Νικόλαος τον ένατο αιώνα, προς έκπληξη όχι μόνο των Ανατολικών αλλά και των Δυτικών, θέλησε να εμφανιστεί «θείω δικαίω» άρχοντας της Εκκλησίας όλου του κόσμου.
Τέλος το 1054, έγινε οριστικά ο χωρισμός της Ανατολικής και Δυτικής Εκκλησίας, όταν τριμελής αντιπροσωπεία της Δυτικής Εκκλησίας υπό τον Καρδινάλιο Ουβέρτο προσήλθε στην Κωνσταντινούπολη και εισήλθε στο ναό της Αγίας Σοφίας την ώρα της θείας Λατρείας και άφησε πάνω στην Αγία Τράπεζα έγγραφο με το οποίο αναθεμάτιζε τον τότε Πατριάρχη Κωνσταντίνο Μιχαήλ Κηρουλάριο και όλους τους Ορθοδόξους σαν αιρετικούς. Η Δυτική Εκκλησία έκτοτε έπαψε να έχει επικοινωνία με την Ανατολική και με τα τέσσερα άλλα Πατριαρχεία.
Προτεσταντισμός
Ιστορικά στοιχεία.
Ο Προτεσταντισμός δημιουργήθηκε το 16. αιώνα, από ορισμένους Ρωμαιοκαθολικούς θεολόγους όπως είναι ο Λούθηρος, ο Καλβίνος, ο Σβίγγλιος κ.ά., σε ένδειξη διαμαρτυρίας τους προς τον αρχηγό της παπικής εκκλησίας , για ορισμένες υπερβολές του.
Συγκεκριμένα οι παραπάνω Ρωμαιοκαθολικοί θεολόγοι, διαμαρτυρήθηκαν γιατί ο Πάπας Λέων ο δέκατος είχε εκδόσει περίπου 250.000 συγχωροχάρτια, τα οποία διέθεσε στους αμαρτωλούς οπαδούς του όχι μέσω των Θεολόγων ιεροκηρύκων όπως ήταν η συνήθεια, αλλά μέσω της αδελφής του, η οποία μάλιστα τα διέθετε (τα πουλούσε) σε τιμή μεγαλύτερη από εκείνη που είχε ορίσει ο Πάπας.
Τότε οι Θεολόγοι βλέποντας ότι τους διέφυγε η επικερδής επιχείρηση της διάθεσης των συγχωροχαρτιών, αποχώρησαν από το Ρωμαιοκαθολικισμό και δημιούργησαν τον Προτεσταντισμό.
Η Προτεσταντική Εκκλησία η οποία ονομάστηκε και Διαμαρτυρόμενη και Ευαγγελική, με την πάροδο των ετών υποδιαιρέθηκε σε άλλες μικρότερες οι οποίες σήμερα ξεπερνούν τις 350.
Ουνία
Ιστορικά στοιχεία.
Η Ουνία δημιουργήθηκε από Ορθόδοξους Χριστιανούς οι οποίοι εγκατέλειψαν την Ορθοδοξία και προσηλυτίστηκαν στον Καθολικισμό. Οι πρώτες Ουνίτικες εκκλησίες ιδρύθηκαν στην Πολωνία από τους Ισουίτες.
Οι Ιησουΐτες είναι μοναχικό τάγμα της Καθολικής Εκκλησίας το οποίο ιδρύθηκε το 1534 και το οποίο μεταχειριζόταν για την επιτυχία των σκοπών του την αρχή «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα».
Στην Ελλάδα παρατηρήθηκε μεγάλη Ουνίτικη κίνηση μετά το 1922. Σήμερα, ο συνολικός αριθμός των Ουνιτών σε όλο τον κόσμο ξεπερνά τα 8 εκατομμύρια.
Ουνιταριανισμός
Ιστορικά στοιχεία.
Ιδρύθηκε στην Τρανσυλβανία το δεύτερο ήμισι του 16. αιώνα, από το Φραγκίσκο Στανκάρο και το Γεώργιο Μπιαντράτα. Αργότερα διαδόθηκε στην Πολωνία, στην Ουγγαρία, στην Αγγλία και στις Ην. Πολιτείες.
Αν και καταδιώχτηκε πολλές φορές από διάφορους καθολικούς και Καλβινιστές, κατόρθωνε να αναδιοργανώνεται και να επιζεί, δεν κατόρθωσε όμως να επεκταθεί πέρα από τις παραπάνω Χώρες, ούτε υπάρχουν πιθανότητες για μελλοντική επέκταση του.
Χιλιασμός
Ιστορικά στοιχεία.
Ο Χιλιασμός ιδρύθηκε από τον Εβραίο Κάρολο Ράσσελ το 1879. Η κεντρική έδρα του Χιλιασμού είναι στο Μπρούκλιν της Αμερικής.
Στην Ελλάδα ο Χιλιασμός παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1906 όταν γύρισαν από την Αμερική Έλληνες μεταναστάτες. Τότε ο αριθμός τους δεν ξεπερνούσε τα 5 άτομα, ενώ το 1920 είχαν γίνει 35 και σήμερα ξεπερνούν τα 20.000 άτομα.
Οι ιδέες του Χιλιασμού μεταδίδονται με κάθε μέσο και ιδιαίτερα με τα περιοδικά «Σκοπιά» και «Ξύπνα» που κυκλοφορούν σε εκατομμύρια αντίτυπα σε όλο τον κόσμο σε πολύ χαμηλή τιμή ή και δωρεάν. Οι χιλιοστές ονομάζονται και μάρτυρες του Ιεχωβά.
Αντισυνταγματάρχη (ΤΧ) ΜΙΧΑΗΛ ΒΟΥΡΕΞΑΚΗ - Από το περιοδικό «ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ»
psathades.gr
ΜΟΡΜΟΝΟΙ
Ίδρυση και εξέλιξη των Μορμόνων
Η αίρεση των Μορμόνων ανήκει στον ευρύτερο προτεσταντικό χώρο και μάλιστα στις ομάδες εκείνες με το μυστικιστικό και αποκαλυπτικό χαρακτήρα του 19ου αιώνα.
Ο Μορμονισμός ιδρύθηκε το 1830 στις Η.Π.Α. από τον Τζόζεφ Σμίθ. Το όνομά του οφείλεται στον Μόρμον, κάποιον ιστορικά ανύπαρκτον «προφήτη», ο οποίος υποτίθεται ότι έζησε τον 4ο μ.Χ. αιώνα στην Αμερικάνικη ήπειρο.
Ο Τζόζεφ Σμίθ γεννήθηκε το 1805 στην πολιτεία Βερμόντ των ΗΠΑ από φτωχούς αγρότες γονείς. Αρχικά ανήκε θρησκευτικά στους Πρεσβυτεριανούς και αργότερα εντάχθηκε στους Μεθοδιστές. Ήταν αναμφίβολα έξυπνος άνθρωπος. Τον χαρακτήριζε άκρατη φιλοδοξία, αχαλίνωτη φαντασία και παθολογικός μυστικισμός.
Το 1830 εγκατέλειψε ξαφνικά τη Μεθοδιστική Εκκλησία και άρχισε να κηρύττει δική του περίεργη διδασκαλία. Ονόμασε τον εαυτό του «προφήτη» και ισχυρίσθηκε ότι στις 21 Σεπτεμβρίου 1823 είδε ένα όραμα «στο οποίο ο άγγελος Μορονί του είπε ότι στο λόφο Cumorah, κοντά στο Μάντσεστερ, στην πολιτεία της Ν. Υόρκης, ήταν κρυμμένες πλάκες χρυσού με σπουδαίες επιγραφές, που έπρεπε να ξεθάψει μετά τέσσερα χρόνια» (H. De Glasenapp, παγκόσμιος Ιστορία των Θρησκειών, μετ. Νικ. Βρετάκος, Αθήνα, σελ. 494).
Ίδρυση και εξέλιξη των Μορμόνων
Η αίρεση των Μορμόνων ανήκει στον ευρύτερο προτεσταντικό χώρο και μάλιστα στις ομάδες εκείνες με το μυστικιστικό και αποκαλυπτικό χαρακτήρα του 19ου αιώνα.
Ο Μορμονισμός ιδρύθηκε το 1830 στις Η.Π.Α. από τον Τζόζεφ Σμίθ. Το όνομά του οφείλεται στον Μόρμον, κάποιον ιστορικά ανύπαρκτον «προφήτη», ο οποίος υποτίθεται ότι έζησε τον 4ο μ.Χ. αιώνα στην Αμερικάνικη ήπειρο.
Ο Τζόζεφ Σμίθ γεννήθηκε το 1805 στην πολιτεία Βερμόντ των ΗΠΑ από φτωχούς αγρότες γονείς. Αρχικά ανήκε θρησκευτικά στους Πρεσβυτεριανούς και αργότερα εντάχθηκε στους Μεθοδιστές. Ήταν αναμφίβολα έξυπνος άνθρωπος. Τον χαρακτήριζε άκρατη φιλοδοξία, αχαλίνωτη φαντασία και παθολογικός μυστικισμός.
Το 1830 εγκατέλειψε ξαφνικά τη Μεθοδιστική Εκκλησία και άρχισε να κηρύττει δική του περίεργη διδασκαλία. Ονόμασε τον εαυτό του «προφήτη» και ισχυρίσθηκε ότι στις 21 Σεπτεμβρίου 1823 είδε ένα όραμα «στο οποίο ο άγγελος Μορονί του είπε ότι στο λόφο Cumorah, κοντά στο Μάντσεστερ, στην πολιτεία της Ν. Υόρκης, ήταν κρυμμένες πλάκες χρυσού με σπουδαίες επιγραφές, που έπρεπε να ξεθάψει μετά τέσσερα χρόνια» (H. De Glasenapp, παγκόσμιος Ιστορία των Θρησκειών, μετ. Νικ. Βρετάκος, Αθήνα, σελ. 494).
Στα 1827, όπως ισχυριζόνταν, ξέθαψε τις πλάκες και «στα επόμενα τρία χρόνια υπαγόρευσε το περιεχόμενο των πινάκων, που ήταν γραμμένο σε μια παραλλαγή αιγυπτιακής γραφής και ισχυριζόταν ότι ερμήνευσε δίχως να ξέρει τη γλώσσα και τους χαρακτήρες, με τη βοήθεια δύο κρυστάλλων που του έδωσε ο άγγελος και που υποτίθεται πως ήταν το Urim και το Thummim του εβραίου αρχιερέα». Το υποτιθέμενο λοιπόν περιεχόμενο των «χρυσών πλακών» αποτέλεσε κατόπιν το περιβόητο «Βιβλίο του Μόρμον», το οποίο αποτελεί ύψιστη ιερή γραφή για τους Μορμόνους, ανώτερη ακόμα και της Αγίας Γραφής!
Το περιεχόμενο αυτού του «ιερού» βιβλίου, είναι μυθιστορηματικό, χωρίς το παραμικρό ίχνος ιστορικών και πραγματικών γεγονότων. Σε παλαιοδιαθηκικό ύφος αναφέρεται η υποτιθέμενη μετανάστευση κατά τον 1ο μ. Χ. αιώνα στην Αμερικάνικη ήπειρο των δέκα φυλών του Ισραήλ, οι οποίες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες, τους Νεφίτες και τους Λαμανίτες. Οι δεύτεροι λόγω της ασέβειάς τους, έγιναν… ερυθρόδερμοι, σε αντίθεση με τους πρώτους οι οποίοι δέχτηκαν το Χριστό και έγιναν Χριστιανοί. Ανάμεσα στους Νεφίτες διακρίθηκε τον 4ο μ. Χ. αιώνα ο προφήτης Μόρμον, ο οποίος πιστεύεται ότι έγραψε το ομώνυμο βιβλίο στις «χρυσές πλάκες», που αποκαλύφτηκαν μετά από 14 αιώνες στον Σμιθ και από τον οποίο πήρε το όνομά της η αίρεση.
Ο Σμιθ ονόμασε το 1827 την «εκκλησία» του «Latter Day Saints» και με τα φλογερά του κηρύγματα απέκτησε αρκετούς και αφοσιωμένους οπαδούς, αρχικά στην περιοχή της Ν. Υόρκης και αργότερα στο Κίρλαντ, στο Μισσούρι, στο Ναουβόου (Ιλλινόις) και αλλού. Ταυτόχρονα όμως απέκτησε και πολλούς φανατικούς εχθρούς, οπαδούς άλλων δογμάτων από τα οποία αντλούσε τους οπαδούς του. Τον κατηγόρησαν για διάφορα εγκλήματα, κατόρθωσαν να τον καταδικάσουν και να τον φυλακίσουν. Τελικά πέθανε στη φυλακή στις 27 Ιουνίου του 1844, λυντσαρισμένος από φανατικούς συγκρατούμενούς του. Έτσι ο αιρεσιάρχης Σμιθ, εκτός από «προφήτης» θεωρείται και «μάρτυρας» από τους Μορμόνους!
Τον Σμιθ διαδέχτηκε στην ηγεσία της «εκκλησίας» του ο φίλος του Μπρίγκαμ Γιαγκ (1801-1877), πρώην μαραγκός και υαλουργός. Αυτός προκειμένου να γλιτώσει τους οπαδούς της αίρεσης από το διωγμό των εχθρών του Σμιθ, τους οδήγησε με μεγάλες περιπέτειες στη Δύση, στα Βραχώδη όρη, μπροστά στη Μεγάλη Αλμυρά Λίμνη, όπου ίδρυσε την πόλη Γιούτα, την οποία χαρακτήρισε ως τη «Γη της Επαγγελίας» και τη «Νέα Ιερουσαλήμ». Εκεί θεμελίωσε ένα ιδιότυπο θεοκρατικό καθεστώς, το «Διζερέτ», με πρόεδρο τον Γιαγκ, με απεριόριστη εξουσία. Κάτω από τις απεριόριστες εντολές του οι Μορμόνοι και κατόπιν σκληρής εργασίας, μετέβαλλαν τον αφιλόξενο εκείνο τόπο σε επίγειο παράδεισο!
Σε πολύ μικρό χρόνο αυξήθηκαν και έγιναν πολυάριθμοι. Το 1898 αριθμούσαν 254.000 (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια ΦΟΙΝΙΞ, τόμ. ΙΖ΄ σελ. 382). Σήμερα αριθμούν πολλά εκατομμύρια και έχουν ως κέντρο την πρωτεύουσα της πολιτείας τους την Σωλκ Λέικ Σίτυ, όπου υπάρχει τεράστιος ναός, ο οποίος χτίστηκε ανάμεσα στα έτη 1853-1893.
Το 1852 η αίρεση διασπάστηκε σε μια μετριοπαθή ομάδα, την «Αναδιοργανωμένη Εκκλησία των Αγίων των Τελευταίων Ημερών», η οποία οργανώθηκε επίσημα το 1860 στο Άμποϋ (Ιλλινόις). Όμως ποτέ δεν απέκτησε την σπουδαιότητα της αρχικής ομάδος, της «Αλμυράς Λίμνης».
Στην πρωτεύουσα της Γιούτα, Σώλτ Λέικ Σίτυ, λειτουργεί μια καταπληκτική ιεραποστολική οργάνωση. Διαθέτει υπέρογκα ποσά από τις υποχρεωτικές εισφορές των μελών για την εξωτερική ιεραποστολή. Φανατικοί νέοι επιστήμονες, αφού έχουν εκπαιδευτεί κατάλληλα, αποστέλλονται σε όλο τον κόσμο για να διαδώσουν με πάθος την μορμονική πίστη. Θεωρούν υποχρέωσή τους τα πρώτα χρόνια της καριέρας τους, να τα αφιερώσουν στην ιεραποστολή. Ιδιαίτερη επιτυχία σημειώνουν στα νησιά του Ειρηνικού και την Αυστραλία.
Το περιεχόμενο αυτού του «ιερού» βιβλίου, είναι μυθιστορηματικό, χωρίς το παραμικρό ίχνος ιστορικών και πραγματικών γεγονότων. Σε παλαιοδιαθηκικό ύφος αναφέρεται η υποτιθέμενη μετανάστευση κατά τον 1ο μ. Χ. αιώνα στην Αμερικάνικη ήπειρο των δέκα φυλών του Ισραήλ, οι οποίες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες, τους Νεφίτες και τους Λαμανίτες. Οι δεύτεροι λόγω της ασέβειάς τους, έγιναν… ερυθρόδερμοι, σε αντίθεση με τους πρώτους οι οποίοι δέχτηκαν το Χριστό και έγιναν Χριστιανοί. Ανάμεσα στους Νεφίτες διακρίθηκε τον 4ο μ. Χ. αιώνα ο προφήτης Μόρμον, ο οποίος πιστεύεται ότι έγραψε το ομώνυμο βιβλίο στις «χρυσές πλάκες», που αποκαλύφτηκαν μετά από 14 αιώνες στον Σμιθ και από τον οποίο πήρε το όνομά της η αίρεση.
Ο Σμιθ ονόμασε το 1827 την «εκκλησία» του «Latter Day Saints» και με τα φλογερά του κηρύγματα απέκτησε αρκετούς και αφοσιωμένους οπαδούς, αρχικά στην περιοχή της Ν. Υόρκης και αργότερα στο Κίρλαντ, στο Μισσούρι, στο Ναουβόου (Ιλλινόις) και αλλού. Ταυτόχρονα όμως απέκτησε και πολλούς φανατικούς εχθρούς, οπαδούς άλλων δογμάτων από τα οποία αντλούσε τους οπαδούς του. Τον κατηγόρησαν για διάφορα εγκλήματα, κατόρθωσαν να τον καταδικάσουν και να τον φυλακίσουν. Τελικά πέθανε στη φυλακή στις 27 Ιουνίου του 1844, λυντσαρισμένος από φανατικούς συγκρατούμενούς του. Έτσι ο αιρεσιάρχης Σμιθ, εκτός από «προφήτης» θεωρείται και «μάρτυρας» από τους Μορμόνους!
Τον Σμιθ διαδέχτηκε στην ηγεσία της «εκκλησίας» του ο φίλος του Μπρίγκαμ Γιαγκ (1801-1877), πρώην μαραγκός και υαλουργός. Αυτός προκειμένου να γλιτώσει τους οπαδούς της αίρεσης από το διωγμό των εχθρών του Σμιθ, τους οδήγησε με μεγάλες περιπέτειες στη Δύση, στα Βραχώδη όρη, μπροστά στη Μεγάλη Αλμυρά Λίμνη, όπου ίδρυσε την πόλη Γιούτα, την οποία χαρακτήρισε ως τη «Γη της Επαγγελίας» και τη «Νέα Ιερουσαλήμ». Εκεί θεμελίωσε ένα ιδιότυπο θεοκρατικό καθεστώς, το «Διζερέτ», με πρόεδρο τον Γιαγκ, με απεριόριστη εξουσία. Κάτω από τις απεριόριστες εντολές του οι Μορμόνοι και κατόπιν σκληρής εργασίας, μετέβαλλαν τον αφιλόξενο εκείνο τόπο σε επίγειο παράδεισο!
Σε πολύ μικρό χρόνο αυξήθηκαν και έγιναν πολυάριθμοι. Το 1898 αριθμούσαν 254.000 (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια ΦΟΙΝΙΞ, τόμ. ΙΖ΄ σελ. 382). Σήμερα αριθμούν πολλά εκατομμύρια και έχουν ως κέντρο την πρωτεύουσα της πολιτείας τους την Σωλκ Λέικ Σίτυ, όπου υπάρχει τεράστιος ναός, ο οποίος χτίστηκε ανάμεσα στα έτη 1853-1893.
Το 1852 η αίρεση διασπάστηκε σε μια μετριοπαθή ομάδα, την «Αναδιοργανωμένη Εκκλησία των Αγίων των Τελευταίων Ημερών», η οποία οργανώθηκε επίσημα το 1860 στο Άμποϋ (Ιλλινόις). Όμως ποτέ δεν απέκτησε την σπουδαιότητα της αρχικής ομάδος, της «Αλμυράς Λίμνης».
Στην πρωτεύουσα της Γιούτα, Σώλτ Λέικ Σίτυ, λειτουργεί μια καταπληκτική ιεραποστολική οργάνωση. Διαθέτει υπέρογκα ποσά από τις υποχρεωτικές εισφορές των μελών για την εξωτερική ιεραποστολή. Φανατικοί νέοι επιστήμονες, αφού έχουν εκπαιδευτεί κατάλληλα, αποστέλλονται σε όλο τον κόσμο για να διαδώσουν με πάθος την μορμονική πίστη. Θεωρούν υποχρέωσή τους τα πρώτα χρόνια της καριέρας τους, να τα αφιερώσουν στην ιεραποστολή. Ιδιαίτερη επιτυχία σημειώνουν στα νησιά του Ειρηνικού και την Αυστραλία.
Κ. Ν.
ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου - Καθηγητού
ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου - Καθηγητού
yousouroum.gr